Sốt xuất huyết (SXH) là bệnh truyền nhiễm phổ biến ở nước ta, dễ bùng phát vào mùa mưa và có nguy cơ gây thành dịch, lây truyền qua vết đốt của muỗi vằn. Khi mắc bệnh có các biểu hiện như: Sốt cao, liên tục từ 2-7 ngày, kèm theo đau đầu, nhức mỏi, chán ăn, đau cơ, đau khớp.

Muỗi truyền bệnh SXH là muỗi Aedes aegypty (còn gọi là muỗi vằn), có đặc tính sinh sản ở những nơi nước đọng, sạch ở xung quanh nhà (chai, lọ, mảnh vỡ…), trong nhà (dụng cụ chứa nước sinh hoạt, lọ cắm hoa, chân chén…), thường trú ngụ trong nhà, đốt người vào ban ngày (sáng sớm, chiều tối).

Bệnh SXH hiện chưa có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu, bệnh SXH nếu không được điều trị kịp thời có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong.

Triệu chứng của sốt xuất huyết: SXH thường có biểu hiện khởi phát ban đầu là sốt cao, đột ngột, không đáp ứng thuốc hạ sốt. SXH được chia làm 3 cấp độ là SXH Dengue, SXH Dengue cảnh báo và SXH Dengue nặng. Tuy nhiên, tùy theo tình trạng bệnh có thể chia làm 2 mức độ là:

- SXH nhẹ: Triệu chứng SXH thể nhẹ thường bị nhầm lẫn với các bệnh như sốt, cảm hoặc phát ban đỏ. Các triệu chứng phổ biến của SXH thể nhẹ bao gồm: sốt kèm đau mắt, nhức đầu, phát ban, đau xương, buồn nôn, đau xương khớp,…Người bệnh SXH sẽ kéo dài các triệu chứng từ 4-7 ngày. Nếu SXH thể nhẹ, người bệnh được chăm sóc đúng cách có thể khỏi bệnh sau khoảng 1 tuần kể từ khi sốt.

- SXH thể nặng: Khi bị SXH thể nặng người bệnh sẽ có các triệu chứng của thể nhẹ cộng thêm các triệu chứng sau:

+ Xuất hiện các chấm xuất huyết dưới da.

+ Chảy máu mũi hoặc ở chân răng.

+ Xuất huyết âm đạo hoặc tiểu máu.

+Nôn ói ra máu hoặc có máu trong phân (do xuất huyết nội tạng).

+ Nôn nhiều, đau bụng, chân tay lạnh ẩm.

+ Người mệt mỏi li bì, choáng.

Khi người bệnh chuyển biến sang SXH thể nặng cần được cấp cứu kịp thời, nếu trễ có thể dẫn đến tử vong hoặc di chứng nặng về sau.

Sốt xuất huyết ở trẻ em

SXH ở trẻ em sẽ có dấu hiệu sốt cao từ ngày thứ 3. Nhiều cha mẹ nhầm với bệnh cảm cúm hay bệnh liên quan đến đường hô hấp, dẫn đến phát hiện bệnh trễ, có thể gây ra các biến chứng nặng.

Các dấu hiệu cần biết để đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế

Bệnh SXH thường nhẹ và được chăm sóc, điều trị tại nhà. Tuy nhiên khi phát hiện người bệnh có các biểu hiện sau, cần được đưa ngay đến cơ sở y tế:

+ Đau bụng

+ Nôn ói liên tục

+Chảy máu lợi, chân răng

+ Nôn ra máu

+ Thở nhanh

+ Mệt mỏi, bồn chồn (Vật vã, lừ đừ, li bì)

+ Một số trường hợp người bệnh có thể hạ thân nhiệt, ngủ vùi…

Sốt xuất huyết và Covid 19

Trong tinh hình dịch Covid-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, phần lớn người dân khi có triệu chứng sốt, đau đầu… thường chỉ quan tâm xét nghiệm Covid-19, chủ quan với bệnh SXH, nên khi phát hiện được bệnh SXH thì thường bệnh đã chuyển sang SXH thể nặng. Bệnh nhân SXH nếu có tiền sử mắc Covid-19 và đang có các biến chứng hậu Covid-19 sẽ làm bệnh SXH nguy hiểm hơn.

Phòng bệnh sốt xuất huyết

Trước tình hình thời tiết mưa nắng thất thường đang là yếu tố thuận lợi để muỗi phát triển, dịch bệnh SXH tăng theo. Tính đến 30 tháng 4 năm 2023 trên địa bàn huyện Tuy An ghi nhận 72 ca SXH, tăng 53% so với cùng kì. Thời điểm hiện tại chưa ghi nhận ca mắc mới nào.

Để tích cực, chủ động phòng bệnh cho bản thân, gia đình và mọi người xung quanh, người dân cần thực hiện thường xuyên các biện pháp phỏng bệnh sau:

- Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.

- Hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt lăng quăng (bọ gậy) bằng cách thả cá vào các dụng cụ chứa nước lớn, thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ; lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân chạn.

- Hàng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc như chai, lọ, mảnh chai,vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá…để không cho muỗi đẻ trứng.

- Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày.

- Tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch, các chiến dịch diệt lăng quăng, vệ sinh môi trường.

- Khi bị sốt thì đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị, không tự ý điều trị tại nhà.

Chúng ta hãy cùng nhau kêu gọi: “ Diệt loăng quăng, bọ gậy là trách nhiệm của mọi nhà. Cộng đồng chung tay để đẩy lùi bệnh sốt xuất huyết”./ .